PODSUMOWANIE DZIAŁAŃ FUNDACJI W 2018 ROKU – EDUKACJA

W ramach działań związanych z edukacją w ubiegłym roku Fundacja zrealizowała 6 głównych zadań. Dwa z nich miały na celu wsparcie polskich uczniów na Litwie. W ramach projektu „Bon Pierwszaka” 1604 uczniowie klas pierwszych oraz przygotowawczych w 56 szkołach z polskim językiem nauczania otrzymali „Wyprawkę pierwszoklasisty”. Ponadto polskie dzieci zostały wsparte stypendium finansowym. Wyprawkę otrzymali w tym roku również uczniowie 9 szkół z Ukrainy i 4 z Łotwy. Natomiast uczniowie z Czech w ramach tej akcji otrzymali plecaki z wyposażeniem szkolnym. Program został dofinansowany przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów. W analogicznym programie „Bon maturzysty” stypendia oraz pamiątkowe albumy dostali maturzyści z 37 szkół z polskim językiem nauczania. Oba programy, oprócz zabezpieczenia potrzeb polskich uczniów, mają na celu podtrzymanie ich tożsamości narodowej, podniesienie atrakcyjności polskiego szkolnictwa oraz wzmocnienie potencjału rozwojowego polskich środowisk na Litwie.

W 2018 roku Fundacja zorganizowała wsparcie i rozwijała współpracę z edukacyjnymi organizacjami parasolowymi, czyli Macierzami Szkolnymi na Białorusi, Litwie i Ukrainie, które zrzeszają środowiska uczniów, nauczycieli, działaczy oświatowych oraz rodziców działających na rzecz kształcenia dzieci i młodzieży w języku polskim.

W ramach projektu „Edukacja polska na Wschodzie – wspieranie bieżącego funkcjonowania placówek edukacyjnych” dofinansowano – ze środków Senatu RP – szkoły społeczne pełniące rolę szkolnictwa uzupełniającego i placówki publiczne (prowadzące zajęcia w języku polskim) działające w systemie oświaty kraju zamieszkania oraz polskie przedszkola i grupy przedszkolne. Projekt objął wsparciem finansowym i systemowym bieżące potrzeby środowisk szkolnych, nowoczesne wyposażenie klas, pracowni językowych i bibliotek w materiały dydaktyczne oraz podręczniki, zakup sprzętu, pomocy naukowych i wyposażenia sal sportowych. W szkołach społecznych dofinansowano również opłaty za wynajem pomieszczeń. W ramach zadania wsparto placówki edukacyjne na Litwie, Ukrainie, Mołdawii, Białorusi i Łotwie oraz w Gruzji, Czechach, Rosji, Słowacji, Estonii, Serbii, Bułgarii, Kirgistanie i Kazachstanie.

W 2018 roku programem dopełniającym wsparcie bieżące było zadanie „Edukacja polska na Wschodzie – działania uzupełniające kształcenie”. W jego ramach dofinansowano inicjatywy aktywizacyjne poszerzające edukację dzieci i młodzieży ze szkół społecznych działających w ramach szkolnictwa uzupełniającego oraz ze szkół publicznych z językiem polskim. Oferta skierowana była do szkół na Białorusi, Litwie, Łotwie, Ukrainie, Węgrzech oraz w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i Czechach; koncentrowała się na aktywizacji uczniów poprzez organizację wyjazdów edukacyjnych, obozów i kolonii w krajach zamieszkania oraz w Polsce, półkolonii, a także warsztatów, konkursów, olimpiad oraz zajęć pozalekcyjnych. Realizacja tego projektu przyczyniła się m.in. do aktywizacji uczniów oraz ich integracji z rówieśnikami z Polski i młodzieżą polskiego pochodzenia z innych krajów, umacniania polskiej tożsamości narodowej oraz uatrakcyjnienia procesu edukacji poprzez wyjazdy, warsztaty i turnusy kolonijne.

W minionym roku w ramach zadania „Edukacja polska na Wschodzie – wsparcie dla nauczycieli” zrealizowane zostały zadania związane z bezpośrednim dofinansowaniem i działaniami miękkimi w postaci doskonalenia umiejętności oraz podnoszeniem kwalifikacji nauczycieli języka polskiego z Białorusi, Litwy, Ukrainy, Estonii, Gruzji, Łotwy, Kirgistanu, Mołdawii i Rosji. Dofinansowanie było przekazywane w postaci wynagrodzeń i jednorazowych nagród dla pedagogów. Dokształcanie obejmowało takie bloki tematyczne jak kursy językowe, wychowanie przedszkolne, metodyka pracy z uczniami uzdolnionymi, techniki multimedialne, kompetencje językowe i kulturoznawcze oraz kanon wychowania narodowego. Ponadto przeprowadzono konkursy – na najlepszy scenariusz lekcji języka polskiego na Białorusi oraz najlepszą szkołę i nauczyciela na Litwie.

W 2018 roku zorganizowano również III edycję – finansowanej przez Senat RP, Fundację PKO BP, Fundację PGNiG im. Ignacego Łukasiewicza i Fundację PZU – akcji „Polska z Plecakiem”, w ramach której ponad 300 uczniów z Białorusi, Litwy, Łotwy i Ukrainy wzięło udział w turnusach wypoczynkowo-edukacyjnych w Wiśle i Ustce. Odbyła się też V edycja wspieranego przez Senat programu „Wspólna ławka” – wymiany uczniów z Białorusi i z Polski. Tak samo nazywał się wspierany przez  Ministerstwo Edukacji Narodowej program wymiany, w ramach którego uczniowie z Polski pojechali do Irlandii i na Łotwę (w 2019 roku uczniowie z tych krajów przyjadą do Polski). Natomiast Instytut Adama Mickiewicza sfinansował program „Wspólna LAVKA” skierowany do uczniów z Litwy, Łotwy i Ukrainy.