ODNOWIONO NAGROBEK MICHAŁA OSZURKO NA STAREJ ROSSIE W WILNIE

Dzięki dofinansowaniu pozyskanemu ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Fundacja “Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego przeprowadziła komplesowe prace naprawcze nagrobka Michała Oszurko – wyjątkowo cenionego rzemieślnika – stolarza o artystycznym zacięciu od 1900 roku, który miał pracownię przy ulicy Garbarskiej 1 (Odminių g.) w Wilnie, w której wykonywał ozdobne meble stanowiące wizytówkę jego kunsztu – wzorcowe były jego stoły i krzesła w stylu romańskim “zmodernizowanym”.

Latem 2023 roku na cmentarzu Stara Rossa w Wilnie na Litwie, dokonano inwentaryzacji obiektu. Wykonano dokumentację fotograficzną oraz opisową stanu zachowania przed konserwacją, po czym przystąpiono do prac. Obkopano krzyż oraz betonowe słupki ogrodzenia. Stalowe elementy zdemontowano i przewieziono do pracowni. Zdezynfekowano je preparatem biobójczym, po czym wstępnie oczyszczono z brudu, nalotów oraz luźnych warstw farb. Przeprowadzono próby oczyszczania z zabrudzeń, nawarstwień powierzchniowych oraz produktów korozji. W rezultacie zastosowano metodę piaskowania jako najbardziej skuteczną, najmniej inwazyjną i nie ingerującą w tkankę zabytkową. Oczyszczone elementy stalowe odtłuszczono acetonem, zabezpieczono specjalistycznym podkładem i farbą do metali. Cynkową tabliczkę oczyszczono rozpuszczalnikiem, odtłuszczono, następnie pokryto czarną farbą offsetową i dokonano korekty napisów. Zamontowano pod ramionami krzyża.

Elementy betonowe – słupki ogrodzenia, zdezynfekowano preparatami biobójczymi (zabieg powtarzano kilkukrotnie), po czym umyto, przy użyciu wody pod ciśnieniem, co pozwoliło na oczyszczenie ich powierzchni z nalotów, brudu. Przeprowadzono próby oczyszczania nawarstwień bardziej scalonych z podłożem, w rezultacie zdecydowano się na metodę piaskowania. Mechanicznie usunięto zlasowaną zaprawę cementowo-piaskową znajdującą się w otworach montażowych stalowych przęseł.

Wykonano sondaże. Trzy słupki – bez fundamentów, przemieściły się i pochyliły. Prawy przedni z fundamentem z zaprawy cementowej z dodatkiem kamieni. Odsłoniętą wtórną wylewkę częściowo usunięto (jej widoczną część) ze względów estetycznych, ale tak by nie naruszyć stabilności słupka. Wszystkie elementy spionowano i wypoziomowano. Osadzono stalowe przęsła, w istniejące otwory montażowe. Usunięto ziemię wokół każdego słupka, a następnie zalano zaprawą cementowo-piaskową z dodatkiem kamieni. Po przesezonowaniu zapraw, fundamenty zasypano warstwą ziemi. Uzupełniono mineralną zaprawą cementowo piaskową z dodatkiem pigmentów sypkich ubytki na powierzchni betonowych słupków oraz w miejscach styku ze stalowymi przęsłami. Powierzchnię betonowych słupków zabezpieczono środkiem hydrofobowym. Zamontowano krzyż w pierwotnym miejscu.

Wykonano betonowy fundament z dodatkiem kamieni, w którym osadzono trzon krzyża, następnie zasypano ziemią. Wyrównano i uporządkowano teren wokół nagrobka.

Related Posts