14 marca w Centrum Tolerancji Muzeum Gaona Wielkiego w Wilnie odbyła się premiera książki „Tak teraz postępują uczciwi ludzie. Polacy z Wileńszczyzny ratujący Żydów”.
Książka Ilony Lewandowskiej jest zapisem 11 historii Polaków z Wileńszczyzny, którzy podczas II wojny światowej, nie zwracając uwagi na śmiertelne zagrożenie, zdecydowali się ratować ludzkie życie. Pojawiają się tu opowieści o takich śmiałkach jak m.in.: Jakub Romuald Weksler‑Waszkinel, siostra Maria Mikulska, Ignacy i Katarzyna Bujelowie, Janina Strużanowska i Maria Fedecka. Publikację otwierają jednak wywiady z tymi, którzy zajmują badaniem i analizą Holokaustu oraz zachowaniem pamięci o tych, którzy ratowali Żydów: Arūnasem Bubnysem, dyrektorem Departamentu Badawczego Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy, Marcinem Urynowiczem, historykiem związanym z Instytutem Pamięci Narodowej i Danutė Selčinskaja, kierowniczką Wydziału Wiecznego Upamiętnienia Ratujących Żydów Państwowego Muzeum Żydowskiego im. Gaona Wileńskiego. Książka ma też wyjątkową oprawę graficzną – fotografie autorstwa Bartosza Frątczaka przedstawiające bohaterów opowiedzianych historii oraz znikające już ślady Żydów na Litwie.
W zorganizowanym z okazji wydania książki spotkaniu oprócz jej autorów wzięli udział bohaterowie opublikowanych w niej wywiadów. Goście obejrzeć mogli również towarzyszącą premierze wystawę prezentującą opisane historie. Wieczór uświetnił występ aktorki Jovity Jankelaitytė, wykonała ona trzy żydowskie pieśni z wileńskiego getta.
Spotkanie zorganizował Instytut Polski w Wilnie razem z Centrum Tolerancji Państwowego Muzeum Żydowskiego im. Gaona Wileńskiego, natomiast patronami książki są Ambasada RP w Wilnie, Państwowe Muzeum Żydowskie im. Gaona Wileńskiego i Żydowski Instytut Historyczny oraz Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Zdjęcia: Roman Niedźwiecki.
