Na przełomie sierpnia i września 2022 przeprowadzone zostały badania terenowe realizowane w ramach projektu „Świadectwo zanikającego dziedzictwa: Polacy w Naddniestrzu. III Edycja”. Kierownikiem ekspedycji była Helena Krasowska, profesor wizytujący w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Pomocnikami i wykonawcami projektu na każdym etapie w terenie byli: Adam Błonowski, Krzysztof Zarecki, Władysław Siniawski, Igor Galatonow, Weronika Podolian i Katarzyna Olejnik.
Badania zostały rozpoczęte w Tyraspolu, potem grupa badawcza przebywała w Rybnicy, skąd przemieściła się do polskiej wsi Słoboda-Raszków. Zespół skupił się na dokumentacji i archiwizowaniu ustnych relacji mniejszości polskiej w Naddniestrzu.
Dokumentacja artefaktów, dokumentów osobistych, dokumentacji stowarzyszeń polskich oraz znajdująca się w parafiach i urzędach podejmowanych przez członków badanych środowisk stanowiła poważne uzupełnienie wypowiedzi rozmówców. Uwzględnione zostały również w badaniach artefakty i działania grupowe, archiwizacja w postaci dokumentacji fotograficznej, która stanowi istotne uzupełnienie źródeł ustnych, ponieważ ta warstwa zebranego w terenie dorobku nadaje sens kulturowy materialnym przejawom dziedzictwa.
Badania terenowe i spotkania z mieszkańcami w terenie prowadzą do inkluzji społecznej najstarszego pokolenia Polaków w Naddniestrzu, wsparcia i dowartościowania seniorów, ich pozycji społecznej, a zwłaszcza wiedzy o dziedzictwie kulturowym tego środowiska, zwłaszcza w socjalizacji młodego pokolenia w zakresie tradycji rodzinnych i lokalnych. W wyniku badań powstanie zbiór dokumentujący dziedzictwo kulturowe w postaci treści, sposobów transmisji i nadawania funkcji w zbiorowościach małej skali, tj. w rodzinach, społecznościach lokalnych i regionalnych w Polsce i w Mołdawii.
Postawiony cel kolejnego etapu badań terenowych został osiągnięty, a projekt Świadectwo zanikającego dziedzictwa: Polacy w Naddniestrzu, część III został zrealizowany pomyślnie.
dr hab. Helena Krasowska
Profesor wizytujący Studium Europy Wschodniej
Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022 we współpracy z Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
