Na posiedzeniu senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą 22 marca br. dyskutowano o pomocy dla Polaków i osób polskiego pochodzenia z Ukrainy, którzy przybyli do Polski wraz z uchodźcami od początku agresji rosyjskiej. Pełnomocnik Rządu do Spraw Polonii i Polaków za Granicą Jan Dziedziczak poinformował, że na pomoc dla tych osób rząd przeznaczył dodatkowe 28,5 mln zł.
Z danych przedstawionych przez ministra Dziedziczaka wynika,że na Ukrainie przebywa obecnie 75 tys. osób mających Kartę Polaka, a od momentu rozpoczęcia działań wojennych do 21 marca br. granicę ukraińsko-polską przekroczyło 1461 posiadaczy tego dokumentu. Pełnomocnik Rządu do Spraw Polonii i Polaków za Granicą wskazywał, że posiadacze Karty Polaka z Ukrainy otrzymują pomoc na tych samych zasadach, co obywatele Ukrainy na podstawie specustawy pomocowej, jednak z racji przynależności do narodu polskiego dostają takżespecjalny pakiet pomocowy. W ramach pomocy przewidziano wypłatę zapomogi, pomoc psychologiczną, pomoc w edukacji, kursy języka polskiego, zakwaterowanie i wyżywienie. Organizacje pozarządowe organizują także pomoc charytatywną dla tych osób z Kartą Polaka, które zostały w Ukrainie.
Minister Jan Dziedziczak podkreślił, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów i MSZ utworzyły 13 lokalnych punktów pomocowych oraz biuro koordynujące działania na rzecz posiadaczy Karty Polaka z Ukrainy. Poinformował, że w ośrodkach Stowarzyszenia Wspólnoty Polskiej w Pułtusku, Ostródzie i Lipnie zakwaterowanych zostało 160 osób, w tym 70 dzieci. Dodał, iż za pośrednictwem trzech organizacji pozarządowych – Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”, Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Fundacji Wolność i Demokracja realizowany jest specjalny program pomocy dla Polaków z Ukrainy, na który przeznaczonych zostało 28,5 mln zł.
Minister Dziedziczak zapowiedział, że w ramach konkursu dla organizacji pozarządowych na dofinansowanie Polonii i Polaków poza granicami, przeznaczonych zostanie 3 mln zł dla posiadaczy Karty Polaka, którzy znaleźli się w Polsce i 3 mln zł, dla tych, którzy pozostali w Ukrainie, 5 mln zł na wypoczynek letni dla dzieci polskich z Ukrainy oraz 5 mln zł na organizacje polonijne w Ukrainie. Minister Dziedziczak zaapelował do Polonii i Polaków poza granicami, aby promowali w świecie działania Polski na rzecz uchodźców, żeby mówili o pomocy Ukrainie, o sytuacji Polski, która przyjęła już dwa miliony uchodźców i o prawdziwym obliczu Rosji. Chodzi o to, by docierali z tymi informacjami do opinii publicznej krajów zamieszkania, żeby te państwa przystąpiły do sankcji przeciwko Rosji i wspierały Ukrainę.
Dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Sławomir Kowalski powiedział, że resort uruchomi wydawanie Kart Polaka dla tych osób z Ukrainy, które przed wybuchem wojny rozpoczęły starania o jej przyznanie. Powiedział też, że trwają prace nad przygotowaniem rozwiązań legislacyjnych, które umożliwią wydawanie Karty Polaka przez urzędywojewódzkie. Dodał, że trudno oszacować, ile osób z Kartą Polaka chce opuścić Ukrainę, choćby dlatego, że mężczyźni podlegają obowiązkowi mobilizacji.
Środowisko polskie w Ukrainie według wyników ostatniego spisu powszechnego ludności z roku 2001 liczy ok 144.000 osób. Według szacunków polskich placówek konsularnych, polskich organizacji społecznych oraz parafii rzymsko-katolickich na Ukrainie środowisko polskie liczy od 0,5 mln do ok. 1 mln osób. Największe skupiska naszych rodaków znajdują się na terenach środkowej Ukrainy – w obwodach żytomierskim, chmielnickim i winnickim, a także na zachodzie – we Lwowie oraz na Ziemi Lwowskiej.
Do wybuchu wojny w Ukrainie działało ok. 400 organizacji polskiej mniejszości narodowej, które zrzeszone były w dwóch głównych centralach: Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie (FOPnU) oraz w Związku Polaków na Ukrainie (ZPU).
Źródło: www.senat.gov.pl.