Zrekonstruowano pomnik Szymona Konarskiego w Wilnie

W 2022 r. z dofinansowania Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” realizowała zadanie pn. „Prace renowacyjne na Wileńskich Nekropoliach i przy polskich zabytkach w Wilnie na Litwie”, w ramach którego wykonano konserwację i renowację pomnika Szymona Konarskiego, położonego w Wilnie przy ul. Muitines.

Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą w czerwcu 2020 r. zwrócił się do administracji samorządu miasta Wilna z prośbą o wydanie zezwolenia na restaurowanie i odnowienie pomnika według pierwowzoru powstańca listopadowego z lat 1830-1831 na Litwie i Polsce Szymona Konarskiego, który został rozstrzelany przy ulicy Muitinės.

Ponieważ ten zabytek znajduje się na liście zabytków nadzorowanych przez administrację samorządu miasta Wilna, wydział naczelnego architekta miasta złożył wniosek do Komisji Pamięci Historycznej Wilna w sprawie możliwości przywrócenia pomnikowi jego pierwotnego wyglądu – odrestaurowanie rzeźby orła na zachowanym postumencie.

Kwestia odnowienie pomnika Szymonowi Konarskiemu była omawiana na posiedzeniu Komisji Pamięci Historycznej Wilna, która zaakceptowała i zatwierdziła odrestaurowanie pomnika według pierwowzoru.

Pomnik postawiony w 1924 roku zawdzięczając prof. Juliuszowi Kłosowi. Pomnik został postawiony w tym miejscu, kiedy 27.02.1839 był zabity Szymon Konarski – polski działacz niepodległościowy, powstaniec listopadowy, członek Młodej Polski i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.

Pozostała część pomnika (brak zachowanej rzeźby orła) składa się: nieregularnie ukształtowana płyta o wysokości 1,5 m i szerokości 1,25 m i 0,3-0,4 m grubości oparta na podporze o 0,9 m wysokości i 0,6×0,6 m przekroju. Według źródeł historycznych rzeźba orła została zdemontowana w 5lub 6 dekadzie XX wieku.

Wszystkie elementy pomnika są betonowe odlane w szalunku. Szalunek pod płyty prawdopodobnie był gipsowy, podporze – strugane deski. Beton wylewano warstwami o grubości 10-15 cm. Świadczy o tym faktura różnych warstw i granulometria wypełniacza. Beton jest spójny i niełamliwy. Powierzchnia jest zanieczyszczona biologicznymi czynnikami.

Beton cokołu pochodzi z czasów sowieckich, niewzmocniony i oderwany od z betonu pomnika.

Nadzór nad pracami sprawował mgr Radosław Tusznio – dyplomowany konserwator, absolwent warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Głównym wykonawcą prac na Cmentarzu na starej Rossie był Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą we współpracy z Kęstutisem Norkūnasem.

Wykonane zostały wszystkie założenia wynikające z programów konserwatorskich zgodnie z planem i harmonogramem zgłoszonym do MKiDN.

Strona litewska wykazała się wsparciem naszych działań w Wilnie. Projekt miał zapewnione wsparcie dyplomatyczne polskiej placówki w Wilnie.

Szymon Konarski urodził się 5 marca 1808 r. w dworku w Dobkiszkach na Litwie. Był legendarnym działaczem politycznym, uczestnikiem Powstania Listopadowego. Na emigracji nawiązał kontakty z opcją polityczną reprezentowaną przez Joachima Lelewela. Był aktywnym działaczem politycznym. Szerszemu ogółowi był znany jako publicysta, który wraz z Janem Czyńskim redagował pismo pt. „Północ”, krytykował prawicę emigracyjną, domagał się zniesienia pańszczyzny i poddaństwa chłopów, nawoływał do walki z caratem. Wydalony z Francji przez pewien czas przebywał w Anglii, Szwajcarii, potem działał w Galicji, współorganizował Stowarzyszenie Ludu Polskiego. Nieco później organizował na Ukrainie, Białorusi i Litwie związek radykalnie – niepodległościowy Młoda Polska.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Related Posts