W tym roku obchodzony jest jubileusz 30-lecia działalności Związku Polaków na Białorusi (ZPB). 16 czerwca 1990 r. w Grodnie powstało Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe im. Adama Mickiewicza, z którego zrodził się nieuznawany przez władze w Mińsku Związek Polaków na Białorusi (ZPB).W miniony weekend w Grodnie odbyły się uroczyste obchody rocznicowe tego wyjątkowego jubileuszu.
W sobotę 28 lipca uroczystości rozpoczęły się nabożeństwem w Kościele Znalezienia Krzyża Świętego (Pobernardyńskim) w Grodnie, a następnie gospodarze i zaproszeni goście złożyli kwiaty na Cmentarzu Garnizonowym, gdzie znajdują się kwatery żołnierzy Wojska Polskiego z lat 1918-1939. Mimo potężnej ulewy, która przeszła nad Grodnem, na przygotowanej scenie w Karolinie udało się zaprezentować historię organizacji oraz część artystyczną w wykonaniu polskich zespołów.
Wśród uczestników uroczystości był marszałek Senatu RP, Stanisław Karczewski, który podkreślał ogromne zasługi ZPB na rzecz utrzymania polskości na Białorusi. „Jesteśmy w Polsce dumni ze Związku Polaków na Białorusi. Zawsze podkreślam, jak bardzo doceniam wasz wysiłek, by trwać przy polskości. Jesteśmy wdzięczni Polakom na Białorusi za to, co do polskiej tradycji wnoszą – mówił marszałek.
Do Grodna przybyły również delegacje reprezentujące rząd i Sejm RP, samorząd m.in. Białegostoku i Sopotu, a także delegacje organizacji partnerskich ZPB w Polsce – m.in. Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” z prezesem Mikołajem Falkowskim oraz przedstawiciele wielu innych środowisk współpracujących z ZPB. Od prezes Związku, Andżeliki Borys, goście otrzymali okolicznościowe upominki.
Na terytorium Białorusi nie zostali natomiast wpuszczeni m.in. wieloletni przyjaciel ZBP ks. Ryszard Umański, proboszcz parafii Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Częstochowie i kapelan NSZZ „Solidarność” w Częstochowie. Z powodu decyzji władz Grodna organizatorzy zmuszeni byli odwołać koncert zespołu „Lady Pank”. Wydarzenie ostatecznie odbędzie się 22 września na Rynku Kościuszki w Białymstoku pod hasłem „Solidarni z Polakami na Białorusi – 30 lat ZBP”.
Związek Polaków na Białorusi to największa niezależna organizacja w kraju. Od 1988 roku zrzesza nawet 30 tys. osób w ponad 100 ośrodkach. ZPB utworzył m.in. dwie szkoły polskie – w Grodnie i Wołkowysku. Przez ostatnie 13 lat, od 2005 roku, władze Białorusi nie uznają legalnie wybranego zarządu Związku – powołały równolegle działający prorządowy Związek Polaków.
Źródła: Polskie Radio, Z nad Niemna, Belsat
Zdjęcia: Mikołaj Falkowski
